چند نفر مشتركا يك مباحی را حيازت میكنند مثلا زمين مواتی را احيا
میكنند . و گاهی به صورت قهری صورت میگيرد ، مثل اينكه گندمهای يك نفر
با گندمهای يك نفر ديگر مخلوط میشود كه جدا كردن آنها ممكن نيست .
شركت بر دو قسم است : عقدی و غير عقدی . آنچه قبلا گفتيم شركت غير
عقدی بود .
شركت عقدی اين است كه دو يا چند نفر با يك قرار داد و يك پيمان و
عقد با يكديگر شركتی بر قرار میكنند ، مانند شركتهای تجارتی يا زراعی يا
صنعتی . شركت عقدی احكام زيادی دارد كه در فقه مسطور است . در باب
شركت ضمنا احكام قسمت نيز ذكر میشود .
. 8 كتاب المضاربة . مضاربه نوعی شركت عقدی است ، اما نه شركت دو
يا چند سرمايه بلكه شركت سرمايه و كار . يعنی اينكه يك يا چند نفر
سرمايهای برای تجارت میگذارند و يك يا چند نفر ديگر به عنوان " عامل
" عمليات تجاری را بر عهده میگيرند . قبلا بايد از نظر تقسيم سود كه به
چه نسبت باشد به توافق رسيده باشند و عقد مضاربه ، يعنی صيغه مضاربه
جاری شود و يا لااقل عملا پيمان منعقد شود .
. 9 كتاب المزارعة والمساقات . مزارعه و مساقات دو نوع شركت است
شبيه مضاربه ، يعنی هر دو از نوع شركت كار و سرمايه است ، با اين
تفاوت كه مضاربه شركت كار و سرمايه برای كسب و تجارت است ولی مزارعه
شركت كار و سرمايه برای كشاورزی
|