اجماع محصل و اجماع منقول
اجماع - چه به گونهای كه اهل تسنن پذيرفتهاند و چه به گونهای كه شيعه بدان اعتقاد دارد - بر دو قسم است : يا محصل است يا منقول . اجماع محصل يعنی اجماعی كه خود مجتهد در اثر تفحص در تاريخ و آراء و عقايد . صحابه رسول خدا يا صحابه ائمه يا مردم نزديك به عصر ائمه ، مستقيما به دست آورده است . اجماع منقول يعنی اجماعی كه خود مجتهد مستقيما اطلاعی از آن ندارد ، بلكه ديگران نقل كردهاند كه اين مساله اجماعی است . اجماع محصل البته حجت است ، ولی اجماع منقول اگر از نقلی كه شده است يقين حاصل نشود قابل اعتماد نيست . عليهذا اجماع منقول به خبر واحد حجت نيست ، هر چند سنت منقول به خبر حجت است .عقل
عقل يكی از منابع چهارگانه احكام است . مقصود اين است كه گاهی ما يك حكم شرعی را به دليل عقل كشف میكنيم . يعنی از راه استدلال و برهان عقلی كشف میكنيم كه در فلان مورد فلان حكم و جوبی يا تحريمی وجود دارد ، و يا فلان حكم چگونه است و چگونه نيست . حجيت عقل ، هم به حكم عقل ثابت است ( آفتاب آمد دليل آفتاب ) و هم به تأييد شرع . اساسا ما حقانيت شرع و اصول دين را به